Achteromkijken

‹ Terug naar overzicht
Geplaatst op:
De laatste dagen van het jaar zijn dagen van achteromkijken. Op televisie geven de nieuwsprogramma’s een jaaroverzicht. Sportprogramma’s tonen de highlights van het afgelopen jaar. Talkshows nodigen mensen uit die in het nieuws zijn geweest. In de kerk zullen de preken in de oudejaarsavonddiensten zaken aanstippen die het persoonlijk en maatschappelijk leven hebben bepaald: Vreugdevolle dingen, verdrietige dingen.

Door ds. Hans van Dalen

Vreugdevol voor de kerken was het einde van de Coronabeperkingen. Een goed jaar geleden was er nog de plotselinge paniek van een nieuwe golf. Halsoverkop moesten de kerkdiensten weer ingeperkt worden. In de loop van 2022 verdwenen de mondkapjes, looproutes en de spreekwoordelijk geworden ‘anderhalvemeter’-maatregelen. Voor de kerk is dat een zegen. Ik heb het zelf ervaren als een bevrijding. We konden elkaar weer ontmoeten en samen zingen. Tegelijk daarbij de zorgen: veel kerken moeten toezien dat het qua kerkbezoek niet meer zo is als vóór de crisis.

Bovendien werd de ene crisis opgevolgd door een volgende. De oorlog in Oekraïne brak in volle hevigheid los. Voor de inwoners van dat geteisterde land is 2022 het begin van een verschrikkelijke periode, waarvan het einde nog niet in zicht is. Wij merken – natuurlijk in veel mindere mate – aan den lijve de gevolgen door de energiecrisis. Vaak denk ik in deze tijd aan het visioen van de vier ruiters uit de Openbaring (hoofdstuk 6). Ook daar volgen de gebeurtenissen elkaar in rap tempo op. Oorlogen, hongersnoden, epidemieën betreden het wereldtoneel. Ook voor ons zijn deze ‘tekenen der tijden’ niet meer ver van ons bed.

De oudejaarsdag is ook de dag om terug te denken aan ons persoonlijk lief en leed. Een groot verlies in het afgelopen jaar of langer geleden (rouw kent geen tijd). Een ernstige ziekte, waarvan je al dan niet genas. Een pijnlijke breuk in familiekring of werksfeer. Of juist de geboorte van een geliefd mensenkindje, een prachtig jubileum of een mijlpaal in je loopbaan. Hopelijk is er ook de pure dankbaarheid om wat God ons schonk aan dagelijks brood, kracht en gezondheid.

Achteromkijken kent gevaren. Jezus waarschuwt daarvoor in een kleine gelijkenis: ‘Wie de hand aan de ploeg slaat en achterom blijft kijken, is niet geschikt voor het koninkrijk van God’ (Lucas 9:62). Natuurlijk bedoelt de Heer daarmee niet, dat wij niet mogen gedenken en zeker niet dat wij niet hoeven te danken. Hij bedoelt dat wij niet verder komen, als wij niet vooruit kijken. Wanneer je je blind staart op het verleden, word je star en stijf als de vrouw van Lot. Dan trekken wij geen rechte voren en loopt de ploeg vast.

Bij het autorijden moet de blik vooruit en niet op smartphone of achterbank gericht zijn. Als je achterom moet kijken, doe het dan met de achteruitkijkspiegel. Je hoeft je hoofd niet om te draaien. Een blik in het spiegeltje is voldoende. Je gezicht blijft gericht op wat voor je ligt. Je kijkt achterom om vooruit te komen. Je trekt lessen uit het verleden om er in de toekomst je voordeel mee te doen. Je voedt je vertrouwen door te letten op Gods zegeningen in het verleden. Bovenal mag je de grote daden die God verricht heeft gedenken. Door de komst, het sterven en de opstanding van Gods Zoon kan niets ons scheiden van de liefde van God. Je kunt met Jezus het nieuwe jaar in, omdat je weet: ‘De toekomst is zeker en eindeloos goed’. Zo wens ik u veel heil en zegen toe voor 2023.